Στις 19 Σεπτεμβρίου 1994, κυκλοφορεί ένα τραγούδι διαμαρτυρία για τη δολοφονία δύο παιδιών από τον IRA, το 1993 στο Warrington της Αγγλίας.
Πρόκειται για το “Zombie” των Cranberries, που είναι αφιερωμένο στον τρίχρονο Johnathan Ball και στον 12χρονο Tim Parry.
«Αυτό το τραγούδι είναι η κραυγή μας ενάντια στην απανθρωπιά του ανθρώπου απέναντι στον άνθρωπο και την απανθρωπιά του ανθρώπου απέναντι στο παιδί», δήλωνε η Dolores O’Riordan.
Οι βομβιστικές επιθέσεις
Η πρώτη επίθεση συνέβη στις 26 Φεβρουαρίου (1993), όταν μια βόμβα εξερράγη σε μια εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου.
Η έκρηξη προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές, αλλά δεν υπήρξαν τραυματισμοί.
Ενώ έφυγαν από τη σκηνή, οι δράστες πυροβόλησαν και τραυμάτισαν έναν αστυνομικό και δύο από τους δράστες τραυματίστηκαν ύστερα από καταδίωξη αυτοκινήτων.
Η δεύτερη επίθεση συνέβη στις 20 Μαρτίου, όταν δύο μικρότερες βόμβες εξερράγησαν σε κάδους απορριμμάτων έξω από καταστήματα και επιχειρήσεις στην οδό Bridge.
Δύο παιδιά σκοτώθηκαν και δεκάδες άνθρωποι τραυματίστηκαν.
Οι επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν από τον Προσωρινό Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό (IRA).
Η δολοφονία των παιδιών
Λίγο πριν το μεσημέρι στις 20 Μαρτίου 1993, οι Σαμαριτανοί στο Λίβερπουλ έλαβαν τηλεφώνημα – προειδοποίηση για βόμβα.
Σύμφωνα με την αστυνομία, ο καλών είπε μόνο ότι μια βόμβα είχε τοποθετηθεί έξω από ένα κατάστημα.
Στις 12:25, δύο βόμβες εξερράγησαν στη Bridge Street του Warrington, περίπου 100 μέτρα μακριά.
Οι εκρήξεις έγιναν μέσα σε ένα λεπτό η μία από την άλλη.
Η μια εξερράγη έξω από τα καταστήματα “Boots” και McDonald’s και η άλλη έξω από το κατάστημα Argos.
Η περιοχή ήταν γεμάτη με ανθρώπους.
Αργότερα διαπιστώθηκε ότι οι βόμβες είχαν τοποθετηθεί μέσα σε κάδους απορριμμάτων από χυτοσίδηρο, προκαλώντας μεγάλες ποσότητες θραυσμάτων.
Ο τρίχρονος Johnathan Ball πέθανε στον τόπο του εγκλήματος, ακαριαία.
Βρισκόταν στην πόλη με την μπέιμπι σίτερ του, ψωνίζοντας μια κάρτα για την ημέρα της Μητέρας.
Το δεύτερο θύμα, ο 12χρονος Tim Parry, τραυματίστηκε σοβαρά.
Πέθανε στις 25 Μαρτίου 1993 όταν η μηχανική υποστήριξη απενεργοποιήθηκε, αφού οι γιατροί διαπίστωσαν πως δεν υπήρχε πλέον εγκεφαλική δραστηριότητα.
Εκείνη την ημέρα 54 ακόμα άνθρωποι τραυματίστηκαν, τέσσερις από αυτούς σοβαρά.
Ένας από τους επιζώντες, η 32χρονη Bronwen Vickers, μητέρα δύο παιδιών, έπρεπε να ακρωτηριαστεί και να πεθάνει ένα χρόνο αργότερα από καρκίνο.
Τα επακόλουθα
Οι θάνατοι των δύο μικρών παιδιών, έφεραν μεγάλη κάλυψη από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και προκάλεσαν παγκόσμια οργή.
Στις 25 Μαρτίου 1993, χιλιάδες πολίτες πραγματοποίησαν ειρηνευτική πορεία στο Δουβλίνο.
Αξίζει να σημειωθεί, πως αν και ο IRA ανέλαβε την ευθύνη για τις βομβιστικές επιθέσεις, οι δολοφονίες των παιδιών θεωρούνται ακόμα ως «ανεξιχνίαστες».
Το τραγούδι
Το “Zombie”, θεωρείται από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του συγκροτήματος και εκείνο που τους έκανε παγκοσμίως γνωστούς.
Την εποχή των βομβαρδισμών, οι Cranberries, βρισκόντουσαν σε περιοδεία.
Η O’Riordan, είχε δηλώσει πως επηρεάστηκε βαθιά από την τραγική αυτή ιστορία.
«Θυμάμαι που έβλεπα μία από τις μητέρες στην τηλεόραση, εντελώς συντετριμμένη», είχε δηλώσει το 1994 στο περιοδικό Vox.
«Αισθάνθηκα τόσο άσχημα, που το είχε κουβαλήσει για εννιά μήνες, είχε αντέξει όλες τις πρωινές ναυτίες, όλα και κάποιος… ηλίθιος, κάποιος άμυαλος που νόμιζε ότι πέρναγε ένα μήνυμα, το έκανε αυτό».
«Ο IRA δεν είναι εγώ. Εγώ δεν είμαι ο IRA. Οι Cranberries δεν είναι ο IRA. Η οικογένειά μου δεν είναι», δήλωνε.
Και εξήγησε: «Όταν λέω στο τραγούδι “δεν είναι εγώ, δεν είναι η οικογένειά μου”, αυτό λέω. Δεν είναι η Ιρλανδία, είναι κάποιοι ηλίθιοι που ζουν στο παρελθόν».
Η κριτική
Το “Zombie” δημιούργησε μεγάλη διαμάχη όταν κυκλοφόρησε.
Oρισμένοι κατηγόρησαν την ιρλανδική μπάντα ότι κάνει μια πολιτική δήλωση για τα προβλήματα στη Βόρεια Ιρλανδία
Η ίδια δήλωνε πως δεν το σκέφτηκε δεύτερη φορά για να βρεθεί, (με τους στίχους της), στη μέση μιας πολιτικοκοινωνικής σύγκρουσης.
«Δε με νοιάζει αν ήταν Προτεστάντες ή Καθολικοί. Με νοιάζει ότι σκοτώθηκαν αθώοι άνθρωποι…
Δεν έχει να κάνει με το ότι είμαι Ιρλανδή. Παλαιότερα θα σκεφτόμουν πως αν έγραφα κάτι τέτοιο θα έβρισκα τον μπελά μου. Αλλά δε με ένοιαζε τελικά…
Δεν αναφέρεται συγκεκριμένα σε τρομοκρατικές οργανώσεις. Έχει να κάνει με τη βία, δεν επιλέγει πλευρά. Είναι ένα ανθρώπινο τραγούδι».
Η οργή και η απογοήτευση της εμφανίζεται σε κάθε κομμάτι του τραγουδιού.
Οι στίχοι
Another head hangs lowly
Child is slowly taken
And the violence, caused such silence
Who are we mistaken?
But you see, it’s not me
It’s not my family
In your head, in your head, they are fighting
With their tanks, and their bombs
And their bombs, and their guns
In your head, in your head they are crying
In your head, in your head
Zombie, zombie, zombie-ie-ie
What’s in your head, in your head
Zombie, zombie, zombie-ie-ie, oh
Du, du, du, du
………..
Another mother’s breaking
Heart is taking over
When the violence causes silence
We must be mistaken
It’s the same old theme
Since nineteen-sixteen
In your head, in your head, they’re still fighting
With their tanks, and their bombs
And their bombs, and their guns
In your head, in your head, they are dying
In your head, in your head
Zombie, zombie, zombie-ie-ie
What’s in your head, in your head
Zombie, zombie, zombie-ie-ie, oh oh oh oh oh oh oh ie-ie oh
Η απαγόρευση
Στη Βρετανία το κομμάτι έφτασε στο νούμερο 14, ωστόσο το BBC αποφάσισε να μην προβάλει το βίντεο του λόγω των πλάνων που περιελάμβανε.
Αντιθέτως, πρόβαλλε μια δεύτερη εκδοχή που έδειχνε την μπάντα να παίζει ζωντανά, χωρίς σκηνές με ενόπλους.
Με τα χρόνια το βίντεο έγινε το 210ο πιο δημοφιλές όλων των εποχών στο YouTube.
Η σύνθεση
Το τραγούδι το έγραψε, μόνη στο διαμέρισμά της στο Limerick με μια ακουστική κιθάρα, όπως συνήθιζε..
«Πήρα την ηλεκτρική κιθάρα και στη συνέχεια άρχισα να παραμορφώνω τη μελωδία και είπα στον Ferg, (Fergal Lawler, drummer):
Ίσως θα μπορούσατε να χτυπήσετε τα τύμπανα πολύ δυνατά», ανέφερε στην Team Rock και πρόσθεσε πως αν και γράφτηκε ως ακουστικό, έγινε τελικά ένα τραγούδι καθαρόαιμο Rock.
«Ο βαρύτερος ήχος ήταν το “σωστό” για το τραγούδι», ανέφερε ο κιθαρίστας Noel Hogan το 2012.
«Αν ήταν ήρεμο, δεν θα είχε αυτόν τον αντίκτυπο», κατέληξε.
Ο θάνατος της O’Riordan
Η Ιρλανδή τραγουδοποιός πέθανε στις 15 Ιανουαρίου 2018 στο ξενοδοχείο Χίλτον, στο Παρκ Λέιν του Λονδίνου.
Ήταν μόλις 46 ετών.
Η O’Riordan βρισκόταν στο Λονδίνο για να ηχογραφήσει ένα cover του “Zombie” με τους Bad Wolves.
Το τραγούδι κυκλοφόρησε λίγες μέρες μετά, στις 19 Ιανουαρίου 2018, χωρίς τη φωνή της O’Riordan, τελικά.
Οι Bad Wolves τροποποίησαν ελαφρώς τους στίχους, εισάγοντας μια αναφορά στα drones και αντικαθιστώντας “από το 1916” με “το 2018”.
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του θανάτου της O’Riordan, ο πατέρας του Tim Parry, αποκάλυψε ότι δεν γνώριζε πως το “Zombie” είχε γραφτεί για το μακελειό στο οποίο έχασε τη ζωή του ο γιος του.
«Οι στίχοι είναι υπέροχοι και απολύτως εύστοχοι», ανέφερε ο ίδιος μιλώντας στο BBC.
Σχολιάζοντας τους στίχους, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν και το: “Another head hangs lowly, child is slowly taken. And the violence, caused such silence. Who are we mistaken?”
Ανέφερε, πως «είναι πολύ παρηγορητικό για εμένα έστω και τώρα, να μαθαίνω πως αυτοί οι στίχοι που είναι γραμμένοι από Ιρλανδική μπάντα, αφορούν αυτό το τραγικό συμβάν».
Καταλήγοντας πρέπει να αναφέρουμε ότι στις 26 Απριλίου 2019 οι Cranberries κυκλοφόρησαν το όγδοο και τελευταίο στούντιο άλμπουμ τους.